بررسي اثر بخشي برنامه درسي علوم به شيوه آموزش - دانلود رایگان
دانلود رایگان آموش و پرورش هم مسأله است و هم آماده شدن براي حل مسأله. به ديگر سخن، زندگي مسأله است، و آموزش و پرورش زمينه ساز پرورش استعدادهاي يادگيرندگان براي يافتن راه
دانلود رایگان
| بررسي اثر بخشي برنامه درسي علوم به شيوه آموزش محور با برنامه درسي علوم به شيوه پژوهش محور در دوره ابتدايي
چكيده. 1
فصل اول- كليات و طرح تحقيق 1- 1 مقدمه.... 3 1-2 بيان مسأله 5 1-3 ضرورت و اهميت مساله .. 8 1-4 هدف كلي پژوهش .. 10 1-5 اهداف فرعي پژوهش... 10 1-6 فرضيه ی اصلي پژوهش.... 10 1-7 فرضيه ها ی فرعي پژوهش...................... 10 1-8 تعريف اصطلاحات و متغييرها ................ 11 1-1-8 برنامه ی درسي ........................... 11 1-2-8 برنامه ی درسي آموزشي محور ............... 11 1-3-8 برنامه درسي پژوهش محور ................. 12 1-4-8 دانستني هاي ضروري ...................... 13 1-5-8 مهارتهاي ضروري ......................... 14 1-6-8 نگرش هاي ضروري ......................... 15 1-7-8 انگيزه و رضايت ......................... 16 فصل دوم (الف ـ مباني نظري پژوهش ب ـ پيشينه ی پژوهش) 2-2-2-5 الگوي پيش سازمان دهنده ............... 31 2-1-2-2-5 اصول اساسي الگوي پيش سازمان دهنده .. 31 2-2-3-5- مهمترین شیوه تدریس الگوی پیش سازماندهنده در رویکرد آموزش محور.................................... 32 2-6 برنامه درسي پژوهش محور ................... 33 2-1-6 عناصر برنامه درسي پژوهش محور ........... 35 2-2-6 مراحل وفرايند پژوهش محوري .............. 37 2-3-6 مهارتهاي برنامه ی درسي پژوهش محور........ 38 2-4-6 الگوي برنامه درسي پژوهش محور ........... 40 2-1-4-6 الگوي كاوشگري ........................ 40 2-2-4-6 ساختار الگوي كاوشگري ................ 41 2-3-4-6 مراحل اجراي الگوي كاوشگري ........... 42 2-4-4-6 مهمترين شيوه هاي تدريس، در الگوي كاوشگری 44 2-1-4-4-6 روش اكتشافي ........................ 44 2-2-4-4-6 مراحل روش تدريس اكتشافي ............ 45 2-3-4-4-6 روش آزمايشگاهي .................... 46 2-5-6 تمهيد مقدمات در برنامه درسي علوم به شيوه پژوهش محور 49 2-3 برنامه درسی علوم.......................... 51 ................. 2-1-3- رویکرد برنامه درسی علوم در دوره ابتدایی.............................................. 54 2-2-3 اهداف كلي برنامه ی درسي علوم در دوره ی ابتدايي 54 2-3-3 محتواي برنامه ی درسي علوم دوره ی ابتدايي . 55 2-4-3 شيوه هاي تدريس در برنامه ی درسي علوم در دوره ی ابتدايي 56 2-5-3 ارزشيابي از دانش آموزان در برنامه ی درسي علوم در دوره ی ابتدايي....................................... 56 2-1-5-3 روشها وابزار جمع آوري اطلاعات درارزشيابي توصيفي 57 2-6-3 وضعيت كنوني برنامه درسي علوم. در دوره ی ابتدايي58 2-7-3سواد علمي ـ فناورانه،به عنوان يك هدف محوري 59 2-1-7-3 تبديل دانش آموزبه يادگيرنده ی مادام العمريك ضرورت انكار ناپذير است.................................... 60 2-2-7-3 يادگيري مادام العمر منوط به كسب دانش پايه،مهارت يادگيري و اعتقاد به يادگيري است.............................. 60 2-8-3 اهداف كلي در طرح جديد آموزش علوم تجربي . 60 2-1-8-3 انتقال دانستني هاي لازم ............... 61 2-2-8-3 ايجاد و پرورش مهارت هاي لازم .......... 62 2-1-2-8-3 مهارت مشاهده........................ 63 2-1-1-2-8-3 مشاهده شباهت ها و تفاوت ها ......... 64 2-2-1-2-8-3 مشاهده براي افزايش دانش ......... 64 2-3-1-2-8-3 استفاده از مشاهده به هدف طرح پرسش و يافتن پاسخ 64 2-4-1-2-8-3 مشاهده براي كمك به بسط مفهوم .... 65 2-5-1-2-8-3 مشاهده براي بسط اطلاعات ........... 66 2-6-1-2-8-3 مشاهده براي ايجاد انگيزه براي شروع يك پژوهش 66 2-2-2-8-3 مهارت برقراري ارتباط ............... 67 2-1-2-2-8-3 شيوه هاي پرورش مهارت برقراري ارتباط 67 2-3-2-8-3 مهارت اندازه گيري .................. 69 2-4-2-8-3 مهارت كاربرد ابزار ................. 70 2-5-2-8-3 مهارت استنباط كردن و يا تفسير يافته ها و نتيجه گيري 71 2-6-2-8-3 پيش بيني كردن ...................... 73 2-7-2-8-3 مهارت تشخيص متغيرها ................ 75 2-8-2-2-3 مهارت فرضيه سازي ................... 75 2-9-2-8-3 مهارت طراحي تحقيق................... 76 2-3-8-3 ايجاد و پرورش نگرش هاي لازم ........... 77 2-1-3-8-3 مهمترين اهداف نگرشي در برنامه ی درسي علوم در دوره ی ابتدايي....................................... 78 2-7 پيشينه تحقيقاتي ......................... 80 2-1-7 تحقيقات انجام شده در ايران ............. 80 2-2-7 تحقيقات انجام شده در كشورهاي خارجي ..... 84 فصل سوم: روش شناسي پژوهش ............................... 89 ............................... 89 ................................... 89 .............................. 89 3- 2- 5 متغييرهاي وابسته ..................... 90 3-6 روش نمونه گيري ........................... 90 3- 7 ابزار گردآوري اطلاعات ................... 90 3- 8 روش ها ی آماري و ابزار تجزيه و تحليل داده ها 91 3- 9 روش اجرا وجمع آوري اطلاعات................ 92 فصل چهارم - تجزيه وتحليل يافته ها 4-1 مقدمه .................................... 94 4-3-1 تحلیل مقایسه دانستنی های ضروری برنامه درسی پژوهش محور و آموزش محور.................................... 104 4-3-2 تحلیل مقایسه مهارت های ضروری برنامه درسی پژوهش محور و آموزش محور.................................... 104 4-3-3 تحلیل مقایسه نگرش های ضروری برنامه درسی پژوهش محور و آموزش محور.......................................... 105 4-3-4 تحلیل مقایسه رضایت دانش آموزان در شیوه های برنامه درسی پژوهش محور و آموزش محور............................................... 106 فصل پنجم- بحث، نتيجه گيري و پيشنهادات 5- 1 مقدمه.................................... 108 5- 2 يافته هاي پژوهش ......................... 109 5 -1- 2 يافته هاي توصيفي پژوهش................ 109 5 – 3 نتيجه گيري در مورد فرضيه هاي پژوهش ..... 110 5-4 پيشنهادهاي پژوهش ......................... 112 5- 1- 4 پيشنهادات كاربردي .................... 112 5-2-4 پيشنهاد براي پژوهشهاي بعدي ............. 113 پیوستها...................................................... 121 فهرست جداول عنوان صفحه جدول3-1 (مربوط به فرضيه ی 1 تحقيق)............. 91 جدول 3-2 ( مربوط به فرضيه ی 2 تحقيق)........... 91 جدول 3-3 (مربوط به فرضيه ی 3 تحقيق)............ 91 4-2-2 جدول توصیفی دانستنی های ضروری پژوهش محور97 4-2-3 جدول توصیفی مهارتهای ضروری پژوهش محور.. 98 4-2-4 جدول توصیفی نگرش های ضروری پژوهش محور... 99 4-2-5 جدول توصیفی رضایت شیوه پژوهش محور...... 100 4-2-6 جدول توصیفی مهارتهای ضروری شیوه آموزش محور101 4 -2-7 جدول توصیفی نگرشهای ضروری شیوه آموزش محور102 4-2-8 جدول توصیفی رضایت دانش آموزان شیوه آموزش محور103 جدول 4-3-1 مقایسه دانستنی های ضروری برنامه درسی پژوهش محور و آموزش محور.................................... 104 جدول 4-3-2 مقایسه مهارت های ضروری برنامه درسی پژوهش محور و آموزش محور.......................................... 104 جدول 4-3-3 مقایسه نگرش های ضروری برنامه درسی پژوهش محور و آموزش محور 105 جدول 4-3-4 مقایسه رضایت دانش آموزان در شیوه های برنامه درسی پژوهش محور و آموزش محور............................................... 106 4-2-2 نمودار توصیفی دانستنی های ضروری پژوهش محور97 4-2-3 نمودار توصیفی مهارت های ضروری پژوهش محور98 4-2-4 نمودار توصیفی نگرش های ضروری پژوهش محور. 99 4-2-5 نمودار توصیفی رضایت شیوه پژوهش محور. 100 4-2-6 نمودار توصیفی مهارتهای ضروری شیوه آموزش محور 101 4-2-7 نمودار توصیفی نگرشهای ضروری شیوه آموزش محور 102 4-2-8 نمودار توصیفی رضایت دانش آموزان شیوه آموزش محور 103 چكيده واژگان کلیدی: برنامه ی درسی آموزش محور، برنامه ی درسی پژوهش محور، برنامه ی درسی علوم فصل اول 1-2 بيان مسأله 1-3 ضرورت و اهميت مساله 1-4 هدف كلي پژوهش 1-5 اهداف فرعي پژوهش 1-6 فرضيه ي اصلي پژوهش 1-8 تعريف اصطلاحات و متغييرها -1-8 برنامه ي درسي تعريف نظري :عبارت است از محتوا و جريان رسمي و غير رسمي كه از طريق آن، يادگيرندگان، تحت نظارت مدرسه، معلومات و شيوه درك و فهم را به دست مي آورند يا مهارتها را فرا مي گيرند و يا نگرش وارزش گذاري يا نظام ارزشي خود را تغيير مي دهند رونالد دال، 1982 ( به نقل از يار محمديان، ص 18). تعريف عملياتي :برنامه ي درسي در اين تحقيق شامل كليه ي فعاليتها و محتوايي است كه به طرق مختلف در درس علوم پايه ي سوم به دانش آموزان انتقال داده مي شود.تا دانستنيها، مهارتها و نگرشها درآنان تغييركند. 1-2-8 برنامه ي درسي آموزشي محور تعريف نظري : در اين برنامه ي درسي معلم به انتقال معلومات، حقايق و مهارتهاي معيني پرداخته و دانش آموز منفعل بوده و ماهيت واقعي او به عنوان انساني آزاد، انتخابگر و مسئوليت پذير مورد توجه نيست. بي توجهي به ماهيت جامع و كامل دانش آموز و رغبت ها و علايق وي و بي اهميتي به نوآوري و تفكر واگرا در اين تفكر و كم توجهي به سبك يادگيري و از پيش تعيين بودن هدفها و محتواي آموزش و يكساني روشها و عدم درگيري آنان با متون آموزشي و ارزشيابي از دانستهاي دانش آموز در پايان ترم وسايل تحصيلي (احمدي، 1384، ص33). تعريف عملياتي : در اين تحقيق برنامه ي درسي آموزش محور در علوم شامل همان برنامه ي درسي موجود در نظام آموزشي كشورمان است كه عنصر هدف در آن از قبل تعيين شده، محتوا در آن شامل موضوعات و مطالب كتاب درسي علوم پايه ي سوم، روش آموزش در آن به شيوه آموزش محوريعني شيوه ي فعلي در نظام آموزش وپرورش ما و بيشتر با روش تدريس سخنراني و گاهي روش نمايش، و ارزشيابي در آن،از سئوالاتي كه معلم پاسخ آن را به دانش آموزان ارايه كرده است. -3-8 برنامه درسي پژوهش محور تعريف نظري :برنامه ايي كه دانش آموزان را به بررسي هاي منجر به حل مساله و انجام فعاليتهاي معنادار وادار مي كند و به آنان اجازه مي دهد به طور مستقل به تجربه بپردازند و بر دانش هاي قبلي خود بيفزايند و در موقعيتي واقعي و شرايطي طبيعي، دانش و مهارت كسب كننده در اين برنامه محتواي آموزشي براي دانش آموزان معنادار است زيرا موضوع آن را از متن زندگي و محيط و دنياي واقعي اطراف آنها انتخاب مي شود. و دانش آموز براي دستيابي به پاسخ سئوالات به بررسي و پژوهش مي پردازد و يافته هاي خود را تجزيه و تحليل كرده، فرضيه سازي و در نهايت نتيجه گيري مي كند و به راه حل مساله پي مي برد.در اين برنامه شيوه ي آموزش استفاده از الگوي كاوشگري(پژوهش) وروش تدريس حل مسئله مي باشد (رئيس دانا، 1386،ص3). تعريف عملياتي :برنامه درسي پژوهش محور در علوم برنامه اي است كه از طرف وزارت آموزش و پرورش در سال 1389 به آموزش و پرورش استان ها و مدارس به شيوه ي پژوهش گري و با اهداف زير ابلاغ شده است. 2 براي رفع نيازهاي اطلاعاتي مربوط به پروژه هاي علمي خود. محتواي برنامه درسي پژوهش محور در اين تحقيق همان برنامه درسي علوم پايه سوم است كه به شيوه پژوهش محور و با الگوي كاوشگري و روشهاي تدريس آزمايشگاهي، گردش علمي و روش اكتشافي آموزش داده مي شود. ارزشيابي در اين برنامه، توصيفي از فعاليت و عملكرد دانش آموزان در فرآيند ياددهي _ يادگيري است. 1-4-8 دانستني هاي ضروري تعريف نظري :مجموعه ايي از اصول، قوانين و اطلاعاتي را كه دانش آموزان در دوره آموزش عمومي در مباحثي مانند فيزيك، شيمي، علوم زمين و بهداشت كسب مي كنند تا بر پايه اين آموخته ها دانش خود را در هر مورد و در پايه هاي بعدي بسط دهند (رستگارو ديگران، 1387، ص7). تعريف عملياتي :در برنامه ي درسي علوم،دانستني هاو اطلاعاتي را كه دانش آموز در پايه سوم كسب مي كنداين اطلاعات، شامل : 1-5-8 مهارتهاي ضروري تعريف نظري : امروزه يكي از مهمترين وظايف آموزش و پرورش در مدارس، ياددادن شيوه هاي يادگيري و پرورش مهارتهاي است كه خود فرد بتواند به كمك آن ها، راههاي حل مساله و كشف نادانسته ها را بيابد. به عبارت ديگر پرورش مهارتها در دانش آموزان به منزله آموختن راه يادگيري به آنان است (عسگري، 1387، ص 23 ). تعريف عملياتي:در برنامه درسي علوم مهارتهاي ضروري كه دانش آموزان را در پيمودن مراحل روش علمي تواناتر مي سازد و به آنها امكان مي دهد تا يادگيري هاي جديد را از طريق به كارگيري اين مهارتها به راحتي انجام دهند عبارتند از : 1) مشاهده : استفاده از همه حواس براي جمع آوري اطلاعات درباره پديده ها و اشيا 2) اندازه گيري : استفاده از وسايل اندازه گيري و جدول و نمودار براي نشان دادن اطلاعات حاصل از اندازه گيري 3) گرد آوري اطلاعات : به دست آوردن اطلاعات لازم در مورد يك پديده، از راهها، منابع و مراجع مناسب به غير از معلم و كتاب درسي 4) تفسير يافته ها : ارايه يك توضيح كلي در مورد مجموعه اطلاعاتي كه دانش آموزان از راههاي گوناگون در مورد موضوع گردآوري كرده است. 5) فرضيه سازي : ارائه يك يا چند راه حل براي يك مساله به طوري كه راه حلها قابل آزمايش و اندازه گيري باشند. 6) پيش بيني كردن علمي : تصميم گيري درباره مشاهدات، يافته ها و اندازه گيري ها درباره يك پديده قبل از وقوع، بيان رابطه علت و معلولي بين پديده ها همراه با استدلال 7) كاربرد ابزار : به كار بردن ابزار و وسايل مناسب و به موقع براي حل مساله 8) برقراري ارتباط : دانش آموز بتواند با بحث و گفتگو : گزارش دادن، تهيه جدول، نمايش دادن و 9) طراحي تحقيق : دانش آموز بتواند مراحل پژوهشي را كه شامل (فهم مساله – جمع آوري اطلاعات درباره موضوع – پيش بيني يك يا چند راه حل – آزمايش راه حل ها نتيجه گيري و تفسير نتايج) مي باشد به خوبي انجام دهد (همان منبع، ص 24). 1-6-8 نگرش هاي ضروري تعريف نظري : نگرش يعني نوعي نگاه و عملكرد فرد نسبت به افراد و محيط پيرامونش، همچنين نگرش ها، دانش آموزان را وادار مي كنند تا در شرايط پيش بيني نشده به طرز خاصي عمل كننده و به گونه ايي معين سخن بگويند، از برخي چيزها به وجد آينده و از بعضي چيزها ناراحت شوند (عسگري، 1387، ص26). تعريف عملياتي :در اين تحقيق در برنامه ي درسي علوم نگرشهاي ضروري عبارتند از :
تعريف عملياتي :در برنامه ي درسي علوم، دانش آموزي رضايت و انگيزه بالايي دارد كه نسبت به شيوه اجرا شده در برنامه ي درسي علوم علاقه نشان داده و فعاليتهاي عملي بيشتري را پذيرفته و تكاليف درسي بيشتري را انجام دهد و در نتيجه موفقيت بيشتري را در كسب دانستني ها، مهارتها و نگرش ها به دست آورد (سيف، 1387، ص 246). دریافت فایل جهت کپی مطلب از ctrl+A استفاده نمایید نماید |