مسئولیت کیفری ناشی از فعالیت رسانه ای - دانلود رایگان
دانلود رایگان از جمله ابزارهایی که فرایند تبادل اطلاعاترا در این عصر فنآوری اطلاعات و ارتباطات هر روز تسریع میبخشند، رسانههای الکترونیکی هستند که در قالب تارنماها (سا
دانلود رایگان
| مسئولیت کیفری ناشی از فعالیت رسانه ای الکترونیکی در حقوق ایران92
کلید واژگان: مسوولیت کیفری، رسانه، رسانه الکترونیکی، مسوولیت کیفری جمعی، مسوولیت کیفری شخص واحد و پاسخهای حاکمیتی. .192 .201 فهرست علائم اختصاری الف: به فارسی ب: به انگلیسی مبادله اطلاعات و اندیشهها بین افراد انسانی از شرایط ضروری زندگی اجتماعی است. برقراری ارتباط بین افراد و گروهها، مستلزم وسایل خاصی است؛ که به کمک آنها انسانها بتوانند پیامها و خواستهای خویش را به یکدیگر منتقل کنند، با محیط زندگی بهتر آشنا شوند، خود را با آن هماهنگ سازند و یا برای بهبود شرایط آن اقدام نمایند[1] .رسانه از ایما و اشاره و دود و کبوتر شروع شده تا به اینترنت و ماهواره رسیده است. دود و آتش از وسایل اولیه ارتباطات محسوب میشود. از آتش در شب و از دود آتش در روز برای ارسال پیام استفاده میشد. نمونه معروف آن، سرخپوستان هستند كه با استفاده از قطع و وصل دود آتش، پیامهای مختلف میفرستادند. فریاد کشیدن و بوق زدن یکی دیگر از راههای ایجاد ارتباط در روزگار قدیم بوده است؛ که در جنگلها کاربرد بیشتری داشت. كبوترهای قاصد یا نامهبر از دیگر وسایل ارتباطی دنیای قدیم بود. اختراع خط از دیگر تلاشهای انسان برای ایجاد ارتباط شمرده میشد. ظاهراًسومریها عجله زیادی برای برقراری ارتباط با سایرین داشتند. مصریان نیز خط هیروگلیف را اختراع كردند. ایرانیان باستان با استفاده از اسب و سوار تازهنفس(چاپار) نامههای دولتی را با سرعت به نقاط مختلف میرساندند. انگلیسیها كه معمولاً در كپی برداری استاد هستند، از این روش اطلاعرسانیاستفاده كردند؛ و سیستم پست خود را بنیان نهادند. بعد از آنها آمریكاییها از روش چاپار ایرانی كپیبرداری كردند و با استفاده از اسب نژاد پونی، سیستم پستی به نام پونی اكسپرس در سال ۱۸۶۰ میلادی ایجاد كردند[2]. [3]. صنعت چاپ به صورت رسمی در میانه های قرن 15 میلادی انقلابی در حوزه رسانه های عمومی پدید آورد[4]. در سال 1452 گوتنبرگ به ایده ی چاپ متحرّک تحقق بخشید. در واقع او فناوری هایی را که سال ها قبل برای آن ها فکر و تلاش شده بود، به ثمر رساند. ابداع گوتنبرگ ظرف مدتی حدود 40 سال در همه کشورهای بزرگ اروپایی رواج یافت و در فاصله سال های 1470-1460 چاپخانه هایی با این روش به وجود آمد[5]. [6] ایتالیایی ساخته شد. آلومیس زنه فلدر نیز در سال 1796 روش لیتوگرافی را ابداع نمود. وی به مخترع چاپ سنگی شهرت دارد. درسال 1822 میلیام چرچ[7]اولین ماشین حروفچینی را به ثبت رسانید؛ و در سال های 1826 و 1852 نیس فورنیس[8] و تالبوت[9] تهیه فرم چاپ روی صفحه های فلزی از جمله مس را به طریق فتومکانیکی ابداع کردند؛ و با ساخت پرس دستی نمونه هایی تکثیر نمودند. در سال 1950 سیستم حروفچینی متوفتو[10] اختراع شد؛ و در سال 1965 دکتر هل[11] با ارائه ی سیستمی نوین و ساخت دستگاه اسکنر تحول بزرگی در حروفچینی و فتولیتوگرافی به وجود آورد. در ادامه در سال 1976 اشعه لیزر در دستگاه های فتولیتوگرافی و حروفچینی به کار گرفته شد. در حال حاضر مدتهای مدیدی است که روزنامهها و مجلهها چاپ میشوند؛ و سالها است که نسخههای دیجیتالی آن را میتوان در فضای سایبر مشاهده نمود. [16]، روش ابرمتن[17]را دراینترنت به کار برد؛ که عامل اصلی پدیدآیی وبگردید و متداول ترین شبکه دراینترنت است[18]. شبکهی جهانی اینترنت نیز در اوایل دهه 90 کار خود را آغاز نمود، و از آن زمان ترکیبی از پست الکترونیکی، وب و گفتوگوی برخط باعث گردید تا اینترنت از موقعیت ملی و بینالمللی خاصی برخوردار شود. ظهور اینترنت و در واقع همه گیر شدن آن انقلابی بزرگ و همه جانبه در صنعت ارتباطات بود؛ که هم اکنون نیز ادامه دارد. در اِطلاق کلمه انقلاب به این پدیده هیچ اغراق و غلوی به کار نرفته است. اینترنت انقلابی است در عالم ارتباطات با گستره ای وسیع که نیروی بالفعل و بالقوه آن بسیار فراتر از دیگر اختراعات مانند تلفن و تلویزیون و ماهواره و فکس و غیره می باشد. 1- تبیین موضوع تحقیق الف- در مطبوعات کاغذی تنها مدیرمسؤول و نویسندهی مطلب دخیل هستند؛ در حالیکه در فضای اینترنت علاوه بر موارد فوق، مدیران سایتهای خبری، مدیران سایتهای میزبان و ارائهدهنده خدمات دسترسی (ISP) نیز حضور دارند، که به پیچیده شدن موضوع میانجامد. ب- درخصوص نشریات الکترونیکی نوعی ابهام قانونی وجود دارد؛ در حالیکه تبصره 3 ماده 1 قانون مطبوعات، نشریات الکترونیکی را مشمول قانون مطبوعات قرار داده و آییننامه اجرایی قانون مطبوعات به تعریف آن پرداخته است، ماده واحده الحاقی فوق الذکر به قانون مطبوعات تعریف متفاوتی از نشریات الکترونیک به دست داده و با تمایز میان نشریۀ الکترونیکی و خبرگزاری، عملاً تنها خبرگزاریها و پایگاههای اطلاعرسانی خبری که دارای مجوز میباشند؛ را مشمول قانون مطبوعات دانسته است. به نظر میرسد بررسی ابهامات و تناقضات مذکور مستلزم تحقیق جامع میباشد. ج- مقتضیات و الزامات رسانههای برخط متفاوت از مطبوعات کاغذی است؛ و قرار دادن حتی خبرگزاریها بدون توجّه به ماهیت آن ذیل قانون مطبوعات چندان مطلوب نیست. به همین دلیل نیز در مقدمۀ طرح قانون نظام جامع رسانههای همگانی آمده است: قانون فعلی مطبوعات به هیچ وجه متناسب با ظرفیت عظیم رسانههای موجود و ابزاری که این بار را به دوش میکشد نیست. قانون فعلی نه در بعد نظارت و نه در بعد حمایت توان تحمل این بار عظیم را ندارد. د- مطابق اصل 24 قانون اساسی، آزادی مطبوعات به رسمیت شناخته شده است. با توجّه به این اصل و سایر اصول از جمله اصل 168 که متضمن لزوم آزادی بیان میباشد، بایستی مسؤولیت افراد دخیل در فعّالیّتهای رسانههای برخط و نشریات الکترونیکی و نحوۀ رسیدگی به جرایم آنان به گونهای باشد که آزادی بیان مذکور در روح قانون اساسی به نحو شایسته محقق گردد. 2- ضرورت و اهداف تحقیق - اهداف تحقیق 3- سؤالات تحقيق سوال اصلی سوالات فرعی 4- فرضیه های تحقیق فرضیه اصلی: فرضیات فرعی: - پاسخهای نهادهای حاکمیتی به جرایم رسانههای الکترونیکی در سطوح تقنینی، قضایی و اجرایی صورت گرفته است؛ و تفاوتهای موجود در نحوه برخورد مراجع با این جرایم میباشد، نه در اصل وجودی آن. 5- پیشینه تحقیق 6- قلمرو تحقیق 7- روش تحقیق 8- ساختار تحقیق 9-تعریف واژگان 1- مسؤولیت کیفری: رسانه برخط: [20]. 3- نشریه الکترونیکی: 4- رسانه الکترونیکی: 5- جرايم رايانهاي: الف- نشر اطلاعات علیه امنیت کشور افشای اطلاعات امنیتی: اطلاعات امنیتی که دسترسی یا افشای آنها منجر به ایراد لطمه به امنیتملی می شوند؛ به طور مشخص و محدود در قوانین کیفری ما مورد تعریف یا حتی احصاء قرار گرفته اند؛ برای مثال، قانون مجازات اسلامی در موارد مربوط به جرایم علیه امنیت ملی و به ویژه جاسوسی، (مواد 732 و736) مصادیق مختلفی را ذکر می کند؛ با تحقق هر يك از امور مندرج در ماده، عنصر مادى جرم محقق خواهد شد، خواه مرتكب جرم، شخص ايرانى باشد يا تبعه كشور خارجى. چنانكه ملاحظه مىشود، ركن مادى جرم مزبور را مىتوان از طريق رايانه نيز انجام داد. به اين ترتيب اگر شخصى از طريق رايانه، نقشه ها، اسرار و اسنادى را به افراد فاقد صلاحيت منتقل كند، جاسوس بوده و به مجازات مذكور در ماده محكوم خواهد شد؛ هر چند به جاى اصل نقشه و اسناد، رونوشت يا تصوير (Image) آن را به ديگران منتقل نموده باشد[22]. تبلیغ علیه نظام،تهدید به بمب گذاری یا ادعای بمب گذاری وسائل نقلیه عمومی، تحریک به عدم انجام وظایف نظامی، همکاری با دول خارجی متخاصم و تحریک مردم به جنگ و کشتار علیه یکدیگر از دیگر مصادیق این بند میباشد. ب- نشر اطلاعات علیه عفت و اخلاق عمومی یکم - نشر مطالب خلاف عفت عمومی: دوم- جرایم علیه اخلاق عمومی: موضوع جرایم علیه عفّت و اخلاق عمومی عبارت است از حیثیت، اعتبار، آبروی فردی و خانوادگی اشخاص که از نظر اکثریت افرادی که در یک جامعه معین زندگی میکنند، رعایت آنها الزامی است و عرف و قانون از این ارزشها با واژههای عصمت، عفّت و اخلاق جنسی یاد میکند. رعایت و حرمت حیثیت و اعتبار افراد که با منطق و شعور اجتماعی انسانها منطبق میباشد، الزامی بوده و بر این اساس، هر رفتاری که مغایر با اینگونه ارزشهای معتبر اجتماعی باشد؛ به عنوان جرم علیه عفّت و اخلاق عمومی مستحق تعقیب و مجازات خواهد بود[24]. ج- نشر مطالب علیه مقدسات عمومی د- نشر اطلاعات علیه شخصیت معنوی افراد یکم - توهین: دوم - نشر اظهارات خلاف واقع: سوم - ایراد افتراء: ه- نشر اطلاعات ناقض حقوق مالکیت فکری و بازرگانی یکم - نشر اطلاعات ناقض حقوق مولف: حق مولف یا حق تألیف، از جمله عمده حقوق معنوی اشخاص است؛ که ممکن است توسط رسانه های الکترونیکی مورد تعرض قرار گیرد. چاپ مقالات در سایتها و نیز انتشار مطالب از وبلاگها و شبکههای اجنماعی می تواند در راستای نقض حقوق مولفین، مصنفین و هنرمندان باشد. دوم - سوء استفاده از اسم و علامت بازرگانی: این حق، از جمله حقوق مالی است؛ که بعضاً مورد حمایت کیفری نیز قرار می گیرد. رسانه ها ممکن است این حق را مورد تعرض قرار دهند؛ شایع ترین این امر در مورد رسانه ها همانا استفاده از نام و نشان یک نشریه دیگر برای انتشار مطالب است که هم نقض اسم و علامت تجاری محسوب می شود؛ و هم اینکه انتشار مطالبی با نام و علامت آن نشریه می تواند، متضمن مطالبی کذب باشد که به اعتبار آن نشریه لطمه وارد می آورد. سوم - نقض حقوق رقابتی: رسانه ها در برخی موارد، می توانند با دادن اطلاعات دروغین و کذب تعادل اقتصادی را بر هم ریخته یا به حقوق رقابتی لطمه وارد آورند. چهارم - نشر مطالب خلاف قانون تجارت: این مورد به نشر و اعلام اطلاعات کذب در خصوص اسرار تجاری شرکت ها در قانون تجارت الکترونیک یا انتشار مطالب مربوط به نشر سهام شرکت های تجاری بر خلاف قانون تجارت مربوط میشود. و- جرایم خاص رسانه ای: فصل اول: مفهومشناسی و گونههای مسؤوليت و رسانه [32]، کیوسکهای اطلاع رسانی، کیوسکهای اینترنتی، تابلوهای دیجیتال و سیستم های تلفن همراه نظیر اِساِماِس[33] (پیامک)، اِماِماِس[34]، جیپیآراِس[35]، اِیاِماِس[36] و سایر امکانات فناوری که در حال حاضر در اختیار مردم، روابط عمومیها و نهادها و مؤسسات قرار دارد؛ به آسانی می توانند با مخاطبان خود ارتباط برقرار نمایند[37].پیش از ورود به مباحث مربوط به مسؤولیت کیفری رسانههای الکترونیکی و چگونگی نظامدهی آنان در فضای حقوقی، میبایست مفهوم و اقسام رسانههای الکترونیکی مورد شناسایی قرار گیرد. به همین مناسبت، در این فصل ابتدا در مبحث اول به مفهوم رسانه و مسؤولیت پرداخته میشود؛ و سپس در مبحث دوم انواع محتوا و اشکال متنوع رسانه الکترونیکی مورد بررسی قرار میگیرد؛ و در نهایت در مبحث پایانی، به گونههای مسؤولیت کیفری و روشهای مختلف توزیع آن اشاره خواهد شد. مبحث اول: فهومشناسی گفتار نخست: رسانه و رسانه الکترونیکی بند اول: رسانه [40]. این تعریف در دو بخش ارائه شده است که قسمت اول آن شامل پیام است؛ و قسمت دیگر نیز کارکردهای رسانه را نشان میدهد؛ انتقادی که به این تعریف وارد است، این است که به خود رسانه و ماهیت آن اشارهای نشده است. رسانه در لغت و در معنی کلی هر آن چیزی است که برای انتشار یا توزیع پیام به کار میرود[41]. در نقد این تعریف میتوان گفت که گاهی رسانه عملی به غیر از انتشار و توزیع را انجام میدهد، در این تعریف به انتشار و توزیع در ارتباطات جمعی توجه شده و رسانه را وسیلهای برای انتشار پیام در سطح وسیعی در نظر گرفته است، درحالیکه گاهی رسانه انتقال معنا و پیام را بین افراد، گروه و در نهایت جمع انجام می دهد. رسانه یک کارگزاری واسطهای است که امکان میدهد، ارتباطات اتفاق بیفتد. رسانه تحولی فنآورانه است که بر کانال، برد و سرعت ارتباطات میافزاید؛ و در معنای وسیعتر گفتار، نوشتار، ایماء و اشاره، بیان چهرهای و همچنین فنآوریهای جدید مثل رادیو، تلویزیون، روزنامه، کتاب، عکس، فیلم، موسیقی، و غیره رسانه نامیده میشود[42]. اهمیت رسانهها به شکلی است که از آنها به عنوان ابزار تحقق آزادی بیان در جامعه و رکن چهارم دموکراسی یاد میشود[43]. ﺗﺄﺛﻴﺮ رسانهها بر حقوق غیرقابل انکار است؛ و آنچنانکه حقوق در پی انتظام وضعیت رسانهها و قانونمندی آن میباشد، رسانه نیز نقش توسعهبخشی حقوق از طریق انتشار و ارتقاء سطح آگاهیها است[44]. گاه رسانه در شکل نشریه ظهور و بروز مییابد. نشریه، در لغتنامهی دهخدا به روزنامه یا مجلّهای گفته میشود که به طور مرتب، روزانه یا هفتگی یا ماهانه منتشر شود[45]. بنابراین نشریه نیز نوعی رسانه است. لف - جزای نقدی از یک میلیون (000 000 1) تا بیست میلیون (000 000 20) ریال. ب- تعطیل نشریه حداکثر تا شش ماه در مورد روزنامه ها و حداکثر تا یک سال در مورد سایر نشریات. تبصره - دادگاه می تواند در جرائم مطبوعاتی مجازات حبس و شلاق را به یکی از مجازاتهای ذیل تبدیل نماید: الف- جزای نقدی از دو میلیون (000 000 2) تا پنجاه میلیون (000 000 50) ریال. ب- تعطیل نشریه حداکثر تا شش ماه در مورد روزنامه ها و تا یک سال در مورد سایر نشریات. ج- محرومیت از مسئولیتهای مطبوعاتی حداکثر تا پنج سال. (30/01/1379) دریافت فایل جهت کپی مطلب از ctrl+A استفاده نمایید نماید |